Zgodnie z przewidywaniami zespołu satelita PW-Sat2 po 813 dniach na orbicie zakończył swoją misję i 23 lutego 2021 r. uległ deorbitacji. Satelita całkowicie spłonął w atmosferze Ziemi. Ostatni sygnał został odebrany 14 minut po północy czasu polskiego.

PW-Sat2 jest studenckim projektem edukacyjnym zrealizowanym na Politechnice Warszawskiej w Studenckim Kole Astronautycznym. Jego głównym celem technologicznym było skonstruowanie i przetestowanie innowacyjnego systemu deorbitacji w postaci żagla o powierzchni 4 m². Satelita został wyniesiony na orbitę okołoziemską 3 grudnia 2018 r. na pokładzie rakiety Falcon 9.


Członkowie zespołu ze zintegrowanym satelitą PW-Sat2 w cleanroomie CEZAMAT

Podczas głównej fazy misji, która trwała do 29 grudnia 2018 r. pomyślnie zostały przeprowadzone testy wszystkich podsystemów satelity: układu zasilania, układu komunikacji, komputera pokładowego, kamer oraz czujnika Słońca i promieniowania kosmicznego. W tym czasie wykonał m.in. pierwsze polskie zdjęcie z pokładu satelity.

Otwarcie żagla deorbitacyjnego nastąpiło 29 grudnia 2018 r., kiedy satelita PW-Sat2 odebrał sygnał nadany przez stację naziemną z odpowiednim poleceniem. Dotychczas zwinięty w pojemniku żagiel deorbitacyjny został zwolniony i uzyskał docelowy kształt o zwiększając swoją powierzchnię do 4 m2.

Jeszcze tego samego dnia udało się odebrać pierwsze ujęcia z kamer pokładowych. Niestety po ok. 3 dniach na żaglu pojawiły się rozerwania, które z czasem objęły około 30-35% powierzchni żagla. Obniżyło to skuteczność jego działania i wydłużyło przewidywany czas deorbitacji z kilkunastu miesięcy do ok. 2,5 roku.

Wraz z otwarciem żagla zespół przeszedł do kolejnej fazy projektu. Od tego czasu regularnie nawiązywano łączność z satelitą: wykonano ponad 5000 sesji komunikacji i odebrano prawie 1500 zdjęć wykonanych przez kamery pokładowe. W tym czasie dwukrotnie zaktualizowano oprogramowanie komputera pokładowego, które pozwoliło na oszczędzanie energii przez zmniejszenie poboru mocy po przysłonięciu paneli słonecznych przez otwarty żagiel.

Przez ostatnie tygodnie zespół operatorów satelity codziennie monitorował stan żagla deorbitacyjnego, wykonując i pobierając zdjęcia oraz dane telemetryczne. Finalna seria zdjęć została wykonana w sobotę 20 lutego 2021 roku, gdy satelita znajdował się na wysokości ok. 312 km. Żagiel pozostał w dobrej kondycji.

Pod koniec misji zdjęcia pokazały obroty żagla względem satelity oraz stopniowe zwiększanie obrotów całego satelity, osiągając prędkość kątową ok. 80 stopni na sekundę.

Satelita do końca misji pozostawał w pełni operacyjny. Ze względu na szybką degradację orbity i ciężkie do przewidzenia położenie satelity prowadzenie kilku ostatnich sesji było dużym wyzwaniem. Ostatnia sesja komunikacyjna miała miejsce w nocy 22/23 lutego, gdy satelita znajdował się na wysokości poniżej 275 km. Dokładnie o godzinie 00:14:14 stacja naziemna w Gliwicach odebrała ostatnią ramkę radiową z PW-Sata2, która zawierała wiadomość:

Goodbye PW-Sat2 and youtu.be/dQw4w9WgXcQ

Wysokość orbity PW-Sat2 od początku misji 3 grudnia 2018 roku do dnia deorbitacji 23 lutego 2021 roku

Deorbitacja nastąpiła najprawdopodobniej rankiem 23 lutego 2021 r. Żagiel deorbitacyjny obniżył orbitę satelity z pierwotnej wysokości 590 km w 2 lata 1 miesiąc i 24 dni. Bez zastosowania jakiegokolwiek systemu deorbitacyjnego, satelita PW-Sat2 pozostałby na orbicie Ziemi przez około 15 lat.

Większość dorobku projektu została udostępniona publicznie, m.in. w formie dokumentacji technicznej, publikacji czy też prezentacji konferencyjnych. Projekt jest naszym zdaniem ogromnym sukcesem edukacyjnym i technologicznym.

Przebieg deorbitacji można prześledzić w serwisie sail.pw-sat.pl oraz radio.pw-sat.pl.

Serdecznie dziękujemy wszystkim radioamatorom, którzy udostępniali nam zebrane przez siebie dane telemetryczne satelity PW-Sat2! Ogromne podziękowania należą się również zespołowi stacji naziemnej (OPER) w Warszawie oraz KP Labs w Gliwicach, które przez ostatnie 2 lata codziennie nawiązywały połączenie z satelitą – gratulujemy i dziękujemy!

Inna Uwarowa, koordynator projektu z satelitą PW-Sat2 w cleanroomie. Fot. M. Urbanowicz

Dodatkowe informacje

Projekt satelity PW-Sat2 rozpoczął się w 2013 roku w Studenckim Kole Astronautycznym na Politechnice Warszawskiej. Od tego czasu pracowało nad nim przeszło 100 osób, z których kilkadziesiąt znalazło zatrudnienie w polskim i europejskim sektorze kosmicznym.

Członkowie Studenckiego Koła Astronautycznego na Wydziale Mechanicznym Energetyki i Lotnictwa pracowali nad satelitą w cleanroomie Centrum Badań Kosmicznych PAN oraz dzięki JM Rektorowi PW w Centrum Zaawansowanych Materiałów i Technologii CEZAMAT. Wcześniej przez wiele miesięcy projektowali i rozwijali swoje rozwiązania w Centrum Zarządzania Innowacjami i Transferem Technologii Politechniki Warszawskiej.

Partnerem strategicznym budowy PW-Sat2 są gliwickie firmy Future Processing oraz FP Instruments. Obydwie firmy udzieliły studentom wsparcia merytorycznego, a wiosną 2016 roku ufundowały oraz stworzyły oprogramowanie dla komputera pokładowego, czyli „mózgu” PW-Sat2. Oprogramowanie to jest dostępne open-source na GitHubie PW-Sat2. W ostatnich miesiącach wsparcia udzieliła również firma KP Labs.

Wraz z firmą SoftwareMill stworzyli narzędzie do analizy i prezentacji danych odebranych z satelity, które jest dostępne dla internautów i radioamatorów – radio.pw-sat.pl.

W 2016 roku projekt uzyskał wsparcie finansowe w kwocie 180 tys. euro od Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego na opłacenie kosztów wysłania PW-Sata2 w kosmos. Dofinansowanie zostało przekazane w formie zwiększonej składki do Europejskiej Agencji Kosmicznej, która opłacana była przez Ministerstwo Rozwoju.

Studenci PW współpracowali z takimi firmami jak OMAX Polska, EC Test Systems czy Astronika. Podczas swoich prac uzyskali nieocenioną pomoc od PGNiG S.A., Instytutu Lotnictwa, Agencji Rozwoju Przemysłu i SSW Pragmatic Solutions. Swojego wsparcia podczas rozwoju projektu udzieliły firmy takie jak Polska Grupa Zbrojeniowa, ABM Space, Samorząd Studentów Politechniki Warszawskiej, Piasecka&Żylewicz, Weil, Komes, Spacive, Rapid Crafting czy Ltt.

Autorem grafiki tytułowej jest Maciej Rębisz. Wizualizacje satelity przygotował Marcin Świetlik. Autorem logo projektu jest Krzysztof Karaś.

Zachęcamy do korzystania z materiałów w dziale Do pobrania oraz fotografii w serwisie Flickr.

Media zapraszamy do kontaktu pod adresem kontakt@pw-sat.pl.